Balıkesir’de Yaşanan Patlama Hakkında Soru Önergesi

CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan‘ın yanıtlaması istemiyle, Balıkesir’de Yaşanan Patlama ile ilgili verdiği soru önergesini TBMM Başkanlığı’na sundu.

Cumhuriyet Halk Partisi Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’a verdiği Balıkesir’de Yaşanan Patlama ile ilgili soru önergesiyle; 24 Aralık 2024 tarihinde Balıkesir ili Karesi ilçesinde bulunan Zirve Holding ve Senta Madencilik Sanayi ortaklığındaki ZSR Patlayıcı Sanayi adıyla faaliyet sürdüren işletmeye 2019 Şubat’ında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı teşvikleri ile Şubat 2019’da 8 milyon 862 bin, Mayıs 2019’da 1 milyon 305 bin, 2020 yılında ise 118 milyon 800 bin TL değerinde kaynak aktarıldığına dikkat çekti.

“Bugün yaşanan iş cinayetinin ardından şirketin üretim faaliyetlerine ilişkin alınan önlemler nelerdir?” sorusunu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’a soran Doç. Dr. Gökhan Günaydın, şunları dile getirdi;

“Ülkemizde yalnızca bu yıl Kasım ayında 164, yılın on bir ayında 1708 iş cinayeti yaşandığı yakıcı bir gerçek olarak karşımızda duruyor. Bununla birlikte senenin son günlerinde yaşanan neredeyse toplu bir iş cinayeti olan bu vahim olayın ardındaki ihmaller aydınlatılmak ve kamuoyuna açıklanmak zorundadır.”

CHP’li Günaydın’ın, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın yanıtlaması istemiyle Balıkesir’de Yaşanan Patlama ile ilgili ile ilgili soru önergesi:

→ Balıkesir’de Yaşanan Patlama İle İlgili Soru Önergemiz (24.12.2024)

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Aşağıdaki sorularımın T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan tarafından Anayasa’nın 98 ve TBMM İçtüzüğünün 96 ve 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını talep ederim.
Saygılarımla.

Doç. Dr. Gökhan GÜNAYDIN
İstanbul Milletvekili – CHP Grup Başkanvekili

24 Aralık 2024 tarihinde Balıkesir ili Karesi ilçesinde bulunan Zirve Holding ve Senta Madencilik Sanayi ortaklığındaki ZSR Patlayıcı Sanayi adıyla faaliyet sürdüren işletmede 11 işçinin ölümüyle sonuçlanan iş cinayetiyle sarsıldık. Şirketin 10’un üzerindeki bölümünde  yaklaşık 630 işçinin çalıştığı bilinmektedir. 

ZSR Patlayıcı Sanayi, 15 Temmuz 2016’ya kadar Yavaşçalar adı altında faaliyet yürütüyordu. 15 Temmuz’dan sonra şirket önce Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na (TMSF) devredildi, ardından Kalyon Holding’e geçti. Zirve Holding, Kalyon Grubu’na, Senta ise insaatçı Zafer Topaloğlu’na ait. Rekabet Kurulu’nun kararına göre Nisan 2024’te, ZSR’nin belli orandaki hissesi Slovakya’da kurulmuş bir savunma sanayi şirketi olan Topalipo A.S.’ye devredildi.  

Yapılan tespitlere göre, 2019 Şubat’ında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı teşviklerinden yararlanan ZSR Patlayıcı Sanayi A.Ş.’ye  8 milyon 862 bin, Mayıs 2019’da 1 milyon 305 bin, 2020 yılında ise 118 milyon 800 bin TL değerinde kaynak aktarıldı. Balıkesir’deki üretim tesisi bazında şirkete, 2022 yılında “proje bazlı devlet yardımı” ile 768 milyon 168 bin 447 lira sabit yatırım tutarı öngörülmüştü. Sağlanan bu teşviklerle ZSR adlı şirket KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, faiz desteği, çeşitli oranlarda eklenerek biriken vergi indirimi, en az 7 yıl sigorta primi işveren hissesi ödeneği elde etti. Bu teşvikler sayesinde gelirlerinden ödemesi gereken yüzde 25 oranındaki kurumlar vergisini 2023 yılında hiç ödemeyen ZSR, 2022 yılında ise 253 milyon TL olan vergi matrahının yüzde 0,34’ü oranında, 2021 yılında 52.4 milyon TL olan matrahının yüzde 0,68’i oranında vergi ödedi.

Ülkemizde yalnızca bu yıl Kasım ayında 164, yılın on bir ayında 1708 iş cinayeti yaşandığı yakıcı bir gerçek olarak karşımızda duruyor. Bununla birlikte senenin son günlerinde yaşanan neredeyse toplu bir iş cinayeti olan bu vahim olayın ardındaki ihmaller aydınlatılmak ve kamuoyuna açıklanmak zorundadır. 

Bu bağlamda;

1. Patlamanın yaşandığı ZSR adlı şirketin üretim yapabilmesi için Büyük Endüstriyel Kazaların Önlenmesi ve Etkilerinin Azaltılması Hakkında Yönetmelik gereği alması zorunlu olan üretim belgeleri faaliyet yılları içerisinde tamamlanmış ve Bakanlığınıza bildirilmiş midir?
2. Şirketin faaliyet yılları içerisinde daha önce herhangi bir iş kazası ya da iş cinayeti yaşanmış mıdır?
3. Konuya ilişkin Bakanlığınız birimlerince her yıl yapılması gereken denetimler düzenli olarak yapılmış mıdır? Eğer yapıldıysa, herhangi bir eksiklik ve üretim aksaklığı tespit edilmiş midir?
4. Bugün yaşanan iş cinayetinin ardından şirketin üretim faaliyetlerine ilişkin alınan önlemler nelerdir?