CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, 17.07.2024 tarihinde TBMM’de düzenlediği basın toplantısında gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu ve gazetecilerin sorularını yanıtladı. CHP’li Günaydın, yap-işlet-devret modeliyle yapılan otoyollarda sözleşmenin ardından işletme süresi ve araç geçiş garantilerinin değiştirildiğini, Cahit Turan’ın CEO sıfatıyla önce öneriler sunduğunu, daha sonra Bakan sıfatıyla bu önerileri kabul ettiğini belgeleriyle ortaya koydu ve şunları ifade etti:
“Size bir evrak daha dağıttım, bu 28 Ağustos 2019 tarihli. Bu kez kendisinin talep ettiği değişiklikleri bu kez Ulaştırma Bakanı olarak onaylıyor. Yani düşünün, bu Mehmet Cahit Turhan konsorsiyum CEO’su olarak taleplerde bulunuyor, sonra dönüyor Ulaştırma Bakanı olarak bu taleplerin tamamını kabul ediyor. Arkadaşlar, böylece ortaya çıkan kamu zararı en az 5 milyar dolar.”
Cumhuriyet Halk Partisi Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın 19 Temmuz 2024 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde düzenlediği basın toplantısında; yap-işlet-devret modeliyle yapılan otoyollarda sözleşmenin ardından değiştirilen işletme süresi ve araç geçiş garantileri hakkında açıklamalarda bulundu.
Günaydın’ın 17.07.2024 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde düzenlediği basın toplantısındaki değerlendirmeleri:
Bugün yap-işlet-devret modelleri üzerinden Türkiye’de kamu hazinesinin nasıl soyulduğunu ilişkin hem arka plan hem de açık örneklerle bilgi sunmak ve kamuoyunu aydınlatma amacındayız.
Değerli arkadaşlar, biliyorsunuz 3996 sayılı kanun ve 2011/1807 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun’un Uygulama Usul ve Esaslarına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararıyla belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde Türkiye’de çeşitli otoyollar yapılmaktadır. Bunlar Gebze-Orhangazi-İzmir, Kuzey Marmara Otoyolunun Odayeri-Paşaköy kesimi, Kuzey Marmara Otoyolu Kınalı-Odayeri kesimi, yine Kurtköy-Akyazı kesimi, Ankara-Niğde Otoyolu, Menemen-Aliağa-Çandarlı Otoyolu ve Malkara-Çanakkale Otoyolunun yapımı tamamlanmış ve açılmıştır. Bu 7 otoyol dışında Aydın-Denizli Otoyolu, Mersin-Erdemli–Taşucu Otoyolu, Kuzey Marmara Otobanı Nakkaş-Başakşehir yani Kanal İstanbul diye lanse edilen bölüm, Ankara-Kırıkkale ve Antalya-Alanya yollarının da yapımı planlanmaktadır. Bunlardan Aydın-Denizli otoyolunun yapım süreci tamamlanmak üzeredir. Mersin-Erdemli-Taşucu Otoyolu kredi bulunamaması ve firmanın iyileştirme nedenleri talepleri nedeniyle yapımına hiç başlanmamıştır; Ankara-Kırıkkale ve Ankara-Alanya otoyolları ise 5-6 ay önce ihale edilmiş, hazırlık aşamasındadır.
Şimdi burada bu otoyollar nasıl ihale ediliyorlar? Yap-işlet-devret modeliyle ihale ediliyorlar. En kısa işletme süresini veren firmaya da bu ihaleler teslim edilmektedir. Ancak bu firmalar en kısa yapım süresini aldıktan sonra çeşitli gerekçelerle ve bürokrasi ve siyaseti kullanarak bu süreleri uzatmakta ve bu alanda inanılmaz kamu zararına neden olunmaktadır.
Örneğin arkadaşlar; Gebze-Orhangazi-İzmir otoyolunun ihaleye göre işletme bitiş tarihi 2041 olmasına rağmen, 2044’e kadar uzatılmış durumdadır. Kuzey Marmara Otoyolu Odayeri-Paşaköy kesimi, 2026’dan 2032’ye uzatılmış durumdadır. Kınalı-Akyazı bölümü 2025’ten 2031’e, Kurtköy-Akyazı Bölümü 2024-2031’e, Nakkaş-Başakşehir 2044, Ankara-Niğde 2030’dan 2035’e, Menemen-Aliağa-Çandarlı ise 2027’den 2029’a uzatılmış durumdadır.
Size meselenin büyüklüğünü anlatabilmek açısından bir rakam vereyim. Sözü edilen otoyolların finansman maliyeti hariç bedelleri 22 milyar dolardır, finansman maliyeti dahil 32.9 milyar dolardır. Şimdi diyeceksiniz ki: Peki de bu ihaleyi aldıktan sonra yapım sürelerini nasıl uzatıyorlar? Arkadaşlar işte mesele burada. Bakın size buna ilişkin Kuzey Marmara Otoyolunda bu işlerin nasıl tezgahlandığını açık örneklerle anlatacağım.
Kuzey Marmara Otoyolu Kınalı-Odayeri kesimi için 4 yıl 9 ay 12 gün, Kuzey Marmara Otoyolu Kurtköy-Akyazı kesimi için ise 3 yıl 9 ay 12 gün işletme süresi veren firmalar kazanmışlardır. Nedir bu firmalar? Birinci ihaleyi Kalyon-Kolin-Hasen ortak girişimi, ikinci ihaleyi ise Cengiz-Limak ortak girişimi almıştır. Ancak bu arkadaşlar bu sürelerle yapılması mümkün olmayan otoyollar için çeşitli gerekçelerle uzatma talep etmişlerdir. Mesele tam da burada başlamaktadır.
Burada gelin size bir Türk bürokratını tanıtayım: Adı Mehmet Cahit Turhan. 1960 doğumlu arkadaş. 2003 yılında Karayolları Genel Müdürü oluyor, 2006’dan 2015’e kadar da Karayolları Genel Müdürlüğü görevini sürdürüyor. 2016’da Karayolları Genel Müdürlüğü’nden alınıyor, Cumhurbaşkanı danışmanı oluyor kısa bir süre ve sonra Danıştay üyeliğine atanıyor. Hemen arkasından arkadaşlar, 2016 ila 2018 dönemi arasında Kuzey Marmara Otoyolu Limak-Cengiz-Kalyon Konsorsiyumu CEO görevine atanıyor. Yani Karayolları Genel Müdürü, Danıştay üyeliği yapıyor kısa bir süre, Cumhurbaşkanlığı Danışmanlığı yapıyor, toplamı 1 yıl değil. Arkasından Karayolları Genel Müdürlüğünün iş yaptırdığı konsorsiyuma CEO oluyor. Bu da yetmiyor, 2018-2020’de bu iki yılda Ulaştırma Bakanı olarak görev yapıyor.
Bunun, kamu görevlilerinin kendi imza ve yetki alanlarında çalışan şirketlere özel sektör yöneticisi olma konusunda yasakları delen bir uygulama olduğunu ortaya koyayım. Peki, bununla ne yapıyorlar? Bakın size bir toplantı tutanağı dağıttım: Tarih 2 Eylül 2016. 2 Eylül 2016’da Cahit Turhan bu toplantıya sözü edilen konsorsiyumun CEO’su olarak katılıyor ve diyor ki bu toplantıda: “Bakın her ne kadar biz bu Kuzey Marmara Otoyolu böyle ihaleyle kazanmış isek de bu otoyolda şöyle güzergah değişikliklerine ihtiyaç var, böyle tünellere ihtiyaç var, böyle yollara ihtiyaç var. Dolayısıyla buralarda proje değişiklikleri yapın” diyor.
Peki soralım: Sen buraya ihaleye teklif verirken 3 yıl, 9 ay-4 yıl, bilmem kaç ayla bunları alırken bu değişiklik taleplerinin farkında değil miydin? Dediğim gibi önce düşük teklif verip ihaleyi alıyorlar, sonra eski Karayolları Genel Müdürü, şimdinin konsorsiyum CEO’su “bu değişiklikleri yapın” diyor. Tarih ne? 2 Eylül 2016’da.
Size bir evrak daha dağıttım, bu 28 Ağustos 2019 tarihli. Bu kez kendisinin talep ettiği değişiklikleri bu kez Ulaştırma Bakanı olarak onaylıyor. Yani düşünün, bu Mehmet Cahit Turhan konsorsiyum CEO’su olarak taleplerde bulunuyor, sonra dönüyor Ulaştırma Bakanı olarak bu taleplerin tamamını kabul ediyor. Arkadaşlar, böylece ortaya çıkan kamu zararı en az 5 milyar dolar.
Peki ne yapmışlar? Ben size rakamlarını vermek isterim. Örneğin garanti geçiş süreleri: Kınalı-Odayeri kesiminde 1. kesimde garanti geçiş 75 binken, 2020 yılında bu 118 bine çıkartılıyor ve 127 bin-143 bin diye devam ediyor. Aynı şekilde diğerlerinden örnek verelim. Örneğin Kurtköy-Akyazı kesiminde kesim 4’te garanti trafik 2019’da günlük 125 binken, 2020’de 1 yıl sonra 294 bin 056’ya çıkartılıyor arkadaşlar; 2024’te bu 224 bin, 2027’de bu 262 bine çıkacak.
Böylece aslında sözü edilen işletmelerin kamuya devri hem ötelenmiş oluyor hem de bu garanti geçiş trafikleri sağlanamadığı için hazineden milyarlarca dolar bu firmalara maalesef transfer yapılmış oluyor.
Peki, başka bir konu var mı bu bağlamda bizim söyleyeceğimiz? Bunun altında kimlerin imzası var bakalım: Bakan olarak Mehmet Cahit Turhan imzası var. Genel Müdür olarak Abdülkadir Uraloğlu’nun imzası var. Abdülkadir Uraloğlu’nu hatırlıyor musunuz? Abdülkadir Uraloğlu şu andaki bakan. Peki bakan yardımcısı olarak kimin imzası var? Enver İskurt. Enver İsurt, Cahit Turan’ın yanından hiç ayırmadığı ve sihri hısmı olan bir başka kişi. Bu da yetmiyor arkadaşlar; Cahit Turan’ın oğlu Mustafa Nusret Turhan da Kuzey Marmara Otoyolunda Karayolları bünyesinde kontrol şefi olarak görev yapıyor.
Yani baba Karayolları Genel Müdürü, sonra şirket CEO’su, sonra Ulaştırma Bakanı, şirketin taleplerini Ulaştırma Bakanı olarak imzalayan kişi. Bakan Yardımcısı sihri akraba, oğlu da kontrolör… İşte biz buna AKP’nin soygun düzeni diyoruz. Bu çerçevede finansman dahil maliyeti 32 milyar doları geçmiş olan Karayolları otoyolları ağının süreleri 2040’lı yıllara kadar uzatılmış oluyor. Bütün bu soygun gözlerimizin önünde oluyor. Ben size toplantı tutanaklarını dağıttım; yani şimdiki bakanın CEO olarak talep ettiklerini bakan olarak nasıl onayladığı artık elinizde belgesiyle beraber bulunuyor. Bunun kamuoyunun bilgisine sunulmasını elbette aracılığınızla diliyoruz. Bu soygun düzeni bu iktidarla beraber başladı ve devam ediyor.
Şunu ifade edelim ki, yakında kurulacak halk iktidarıyla bunların tamamı etkin soruşturma, kovuşturma süreçlerine tabi olacak ve kamu hazinesine uzanan eller o hazineden çektirilecektir. Bunu da sizlerle paylaşmak ve ifade etmek istedim.
Teşekkür ederim. Arkadaşlar benim bugünkü anlatacağım konu sadece bu alanla ilgiliydi. Eğer sorularınız olursa yanıtlamak isterim. Buyurun…
Soru- İYİ Parti Ankara Milletvekili Kürşat Zorlu‘nun CHP’ye transfer olacağı ve sizinle ve Ekrem İmamoğlu ile görüşme yapısıyla ilgili bir iddia vardı. Görüştünüz mü kendisiyle? Transfer olacak mı CHP’ye?
Gökhan GÜNAYDIN (CHP Grup Başkanvekili)- Kürşat Zorlu’yu kişi olarak hiç tanımam. Seçimler öncesi Cumhuriyet Halk Partisi heyeti olarak İYİ Parti heyetine gittiğimizde -yani Sayın Özgür Özel, Selin Sayek Böke, Gökhan Günaydın böyle bir ekiple beraber gitmiştik- o görüşme heyetinde yoktu ama orada gördüm kendisini. Kamuoyundan tanıyorum. Ne yüz yüze bir tanışıklığım var, ne bir toplantı yaptım, ne cep telefonunu bilirim. Dolayısıyla konunun benimle uzaktan yakından bir alakası yoktur. Bunu ifade etmek isterim.
Abone Olun:
➤ Youtube: @gokhangunaydin06
Resmi Site:
➤ Web: gokhangunaydin.net
Takip edin:
➤ Twitter: gunaydingokhan
➤ Facebook: gokhangunaydin06
➤ Instagram: gokhangunaydin06
➤ TikTok: @gokhangunaydin06
➤ Youtube: @gokhangunaydin06
Sosyal Medya Hesaplarımız